"Een boek schrijven, wat verdient dat nou?"

'EN, kan je vriend al stoppen met werken?' Of: 'Stomme vraag misschien, maar kun je ervan leven?'

Een van de meest gestelde vragen die ik krijg met betrekking tot mijn werk als auteur, is wat ik nou eigenlijk verdien aan het schrijven van een boeken. Aangezien ik dat best wil vertellen, lees je in deze blog het antwoord. Let's talk money!

cashcow of armoe troef?

In 2003 verscheen Saskia Noorts debuut Terug naar de kust. Het boek werd een hit: ruim 200.000 exemplaren vlogen over de toonbank. Een jaar na de verschijning van haar debuut verscheen De eetclub, en ditmaal werden er ruim een half miljoen exemplaren verkocht. Het was het begin van een succesvolle schrijfcarrière, die Saskia onder andere een villa aan het Vondelpark en een huis op Ibiza opleverde.

Dan Herman Koch: zijn Het diner was een bestseller in veertig landen, en vond zijn weg naar meer dan 3 miljoen (!) boekenkasten. Ook van Esther Verhoef zijn er meer dan 2,5 miljoen boeken in omloop. Veel mensen hebben daarom de indruk dat het schrijven van een boek een echte cashcow is. Maar is dat ook anno 2021 nog zo?

Om maar meteen met de deur in huis te vallen: Saskia Noort, Herman Koch en Esther Verhoef zijn uitzonderingen. Het aantal Nederlandse schrijvers dat kan leven van het schrijven van fictie is de laatste jaren in recordtempo gedaald. Voordat ik vertel hoe dat gekomen is, en wat een gemiddeld boek een auteur nu eigenlijk oplevert, is het eerst goed om te weten hoe een boekenprijs is opgebouwd. Er zijn namelijk veel poppetjes bij het proces betrokken - van auteur en uitgever tot redacteur en boekhandelaar. Wie verdient nu eigenlijk wat uit die totale taart aan opbrengsten?

Opbouw van de boekenprijs

Voordat een boek in de winkels ligt is daar een heel proces aan vooraf gegaan. Een proces waaraan vooral de uitgever kosten maakt. Er wordt een redacteur, een persklaarmaker en een corrector ingehuurd. Ook maakt de uitgever kosten voor het kopen of vormgeven van een cover, het inhuren van een fotograaf voor de auteursfoto en natuurlijk voor het drukken en distribueren van een boek. En dan zijn er nog de kosten voor de promotie van het boek. Al deze kosten moeten worden terugverdiend met de boekenverkoop. Uit die taart van opbrengsten krijgt de auteur daarom maar een klein stukje.

OPBOUW BOEKENPRIJS BIJ SELFPUBBEN

Bij auteurs die een boek in eigen beheer uitbrengen, oftewel selfpubben, is de som iets anders: van de verkoop van hun boek krijgen zij een grotere hap uit de taart, omdat er geen uitgever tussen zit. Maar hoewel de marge groter is, hebben zij vooraf ook alle kosten moeten maken die anders een uitgever voor zijn rekening neemt. Bovendien hebben zij tijd in het uitgeefproces gestoken die een auteur die via een uitgever een boek uitbrengt, er niet aan hoeft te besteden. Als selfpubber moet je immers je boek helemaal zelf op de markt brengen. En tijd is natuurlijk ook uit te drukken in geld. Anyhow. Wat lucratiever is - een uitgever zoeken of selfpubben - is moeilijk te zeggen, omdat dit van veel factoren afhangt.

Een boek schrijven, wat verdient dat nou?

Terug naar de hamvraag: de verdiensten. De cijfers op een rijtje: schrijvers die bij een uitgeverij een boek uitbrengen, verdienen per verkocht boek gemiddeld 8% tot 12% van de verkoopprijs, ook wel royalty's genoemd. Als de verkoopprijs van een boek € 20,- is, levert dat de auteur dus tussen de € 1,60 en € 2,40 per verkocht boek op.

Daarnaast hebben we in Nederland de Stichting Lira, die jaarlijks een inschatting maakt hoeveel bibliotheekboeken er zijn uitgeleend. Op basis van die inschatting wordt er aan het einde van elk jaar een percentage aan de auteur uitgekeerd. Over deze verdiensten dragen schrijvers vervolgens inkomstenbelasting af.

Hoeveel een auteur onderaan de streep aan het schrijfwerk verdient, hangt dus af van hoeveel boeken er verkocht en uitgeleend worden. Een gevestigde schrijfster als Esther Verhoef verkoopt zo 200.000 exemplaren per boek, waar een onbekende debutant vaak al blij is met 1.000 verkochte exemplaren. Gemiddeld ligt de verkoop van een boek rond de 4.000 exemplaren. Uitgaande van een prijs van € 20,- per boek, ligt de totale opbrengst rond de € 8.000,-. Als je weet dat er zo'n anderhalf jaar werk in een boek zit, en je de opbrengsten afzet tegen een gemiddeld salaris, is dit dus aan de karige kant. Sterker nog: een bijstandsuitkering levert meer op. Shocking?

Kun je leven van het schrijven van boeken?

In veruit de meeste gevallen is het antwoord dus nee. 'LITERATUUR IS GEEN VETPOT', meldde de Volkskrant onlangs. De krant haalde bij de Stichting Lezen en KVB Boekwerk de volgende cijfers op:

1,5 miljoen Nederlanders dromen ervan een boek te schrijven.
Er zijn in Nederland op dit moment 17.670 mensen die het daadwerkelijk is gelukt een boek uit te brengen bij een uitgeverij.
En van die 17.670 mensen zijn er welgeteld 89 (!) in Nederland die daadwerkelijk kunnen leven van de opbrengst van hun boeken.
Het gemiddelde literaire debuut gaat in Nederland slechts 600 tot 1000 keer over de toonbank.

NIET MEER KOPEN,

MAAR ILLEGAAL DOWNLOADEN

Het aantal Nederlandse auteurs dat kan leven van de opbrengst van royalty's is de laatste jaren enorm afgenomen.

In 2019 werd er onderzoek gedaan naar de inkomens van Nederlandse schrijvers. Daaruit kwam naar voren dat er 55 auteurs waren die meer dan een modaal jaarsalaris binnenharkten met hun royalty's. Zestig schrijvers verdienden een inkomen tussen minimumloon en modaal. Volgens cijfers die de Stichting Lezen en KVB Boekwerk publiceerden, zijn er twee jaar later nog 89 auteurs auteurs zijn die kunnen leven van hun schrijfwerk. De rest vult hun inkomen aan met ander werk, al dan niet schrijf-gerelateerd (zoals het aanbieden van schrijfcoaching, manuscriptbegeleiding of het geven van lezingen).

Die daling heeft grofweg twee redenen. Enerzijds zijn we met z'n allen massaal gaan Netflixen, en minder gaan lezen. Maar de voornaamste oorzaak zit 'm in het feit dat we minder boeken zijn gaan kopen. Niet omdat bibliotheken de laatste jaren ineens overuren zijn gaan draaien, maar door illegaal downloaden van boeken.

EN IN MIJN SPECIFIEKE GEVAL?

WAT VERDIEN IK MET HET SCHRIJVEN VAN BOEKEN?

Van mijn debuut Het schuilhuis zijn, sinds het boek uitkwam in april dit jaar, inmiddels ruim 15.000 exemplaren verkocht, dus do the math. ;-) Een mooi aantal waar ik als onbekende, debuterende fictie-auteur natuurlijk enorm blij mee ben, maar het is geen reden om te stoppen met mijn bedrijf en te gaan rentenieren op de Bahama's. Ik vul mijn inkomen aan met het schrijven van offline en online teksten voor ondernemers. Maar als ik nooit meer één cent zou verdienen aan het schrijven van boeken, dan zou ik toch blijven schrijven. En ik denk dat dat voor de meeste schrijvers geldt.

Liefs,